عمر بن خطاب در «اذان صبح» بدعت ایجاد کرد
و «الصلاة خیر من النوم» را به آن اضافه کرد!
(اثبات از کتب اهل سنت)
عمر بن خطاب دستور داد «الصَّلَاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ» را به «اذان صبح» اضافه کنند!
وَحَدَّثَنِی عَنْ مَالِکٍ أَنَّهُ بَلَغَهُ أَنَّ الْمُؤَذِّنَ جَاءَ إِلَى عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ یُؤْذِنُهُ لِصَلَاةِ الصُّبْحِ، فَوَجَدَهُ نَائِمًا. فَقَالَ: «الصَّلَاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ، فَأَمَرَهُ عُمَرُ أَنْ یَجْعَلَهَا فِی نِدَاءِ الصُّبْحِ»
مؤذن نزد عمر آمد تا داخل شدن وقت نماز صبح را به او خبر دهد. ولی او را خفته یافت، لذا فریاد بر آورد: الصَّلَاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ، نماز از خوابیدن بهتر است، عمر دستور داد تا این جمله را در اذان صبح قرار دهند.
موطأ الإمام مالک ج1 ص72 المؤلف: مالک بن أنس بن مالک بن عامر الأصبحی المدنی (المتوفى: 179هـ)، صححه ورقمه وخرج أحادیثه وعلق علیه: محمد فؤاد عبد الباقی، الناشر: دار إحیاء التراث العربی، بیروت - لبنان، عام النشر: 1406 هـ - 1985 م، عدد الأجزاء: 1 .
مشکاة المصابیح ج1 ص206 المؤلف: محمد بن عبد الله الخطیب العمری، أبو عبد الله، ولی الدین، التبریزی (المتوفى: 741هـ)، المحقق: محمد ناصر الدین الألبانی، الناشر: المکتب الإسلامی - بیروت، الطبعة: الثالثة، 1985، عدد الأجزاء: 3 .
مشکاة المصابیح ج1 ص206 المؤلف: محمد بن عبد الله الخطیب العمری، أبو عبد الله، ولی الدین، التبریزی (المتوفى: 741هـ)، المحقق: محمد ناصر الدین الألبانی، الناشر: المکتب الإسلامی - بیروت، الطبعة: الثالثة، 1985، عدد الأجزاء: 3 .
اعتراف امام مالک به بدعت بودن «الصلاة خیر من النوم» توسط عمر بن خطاب
اِن المؤذن جاء الی عمربن الخطاب یؤذنه لصلاة الصبح فوجده نائماً فقال: الصلاة خیر من النوم فأمره أن یجعلها فی نداء الصبح.
هنگامیکه مؤذن نزد عمر آمد تا فرا رسیدن وقت نماز صبح را به او اعلام کند عمر را دید که به خواب فرو رفته فریاد برآورد: الصلاة خیر من النوم، پس عمر به او دستور داد تا از این پس این عبارت را در اذان صبح قرار دهند.
الموطّا ج1 ص72
اذان نگفتن بلال(موذن پیامبر) برای عمر بن خطاب به خاطر بدعت «الصَّلَاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ»
عَبْدُ الرَّزَّاقِ، عَنِ ابْنِ جُرَیْجٍ قَالَ: أَخْبَرَنِی عُمَرُ بْنُ حَفْصٍ، أَنَّ سَعْدًا أَوَّلُ مَنْ قَالَ: الصَّلَاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ فِی خِلَافَةِ عُمَرَ، فَقَالَ: «بِدْعَةٌ» ، ثُمَّ تَرَکَهُ، وَإِنَّ بِلَالًا لَمْ یُؤَذِّنْ لِعُمَرَ
عمر بن حفص گفت: سعد (ابن ابی وقاص) اولین کسی بود که در زمان عمر الصَّلَاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ گفت و سپس گفت : بدعت است و به همین دلیل آن را ترک کرد و بلال برای عمر اذان نمی‌گفت.
المصنف ج1 ص474 المؤلف: أبو بکر عبد الرزاق بن همام بن نافع الحمیری الیمانی الصنعانی (المتوفى: 211هـ)، المحقق: حبیب الرحمن الأعظمی، الناشر: المکتب الإسلامی - بیروت، الطبعة: الثانیة، 1403، عدد الأجزاء: 11 .
=======================================================
عَبْدُ الرَّزَّاقِ، عَنِ ابْنِ جُرَیْجٍ قَالَ: أَخْبَرَنِی ابْنُ مُسْلِمٍ، أَنَّ رَجُلًا سَأَلَ طَاوُسًا جَالِسًا مَعَ الْقَوْمِ فَقَالَ: یَا أَبَا عَبْدِ الرَّحْمَنِ، مَتَى قِیلَ الصَّلَاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ؟ فَقَالَ طَاوُسٌ: أَمَا إِنَّهَا لَمْ تُقَلْ عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، وَلَکِنَّ بِلَالًا، سَمِعَهَا فِی زَمَانِ أَبِی بَکْرٍ بَعْدَ وَفَاةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ یَقُولُهَا: رَجُلٌ غَیْرُ مُؤَذِّنٍ، فَأَخَذَهَا مِنْهُ، فَأَذَّنَ بِهَا فَلَمْ یَمْکُثْ أَبُو بَکْرٍ إِلَّا قَلِیلَا حَتَّى إِذَا کَانَ عُمَرُ قَالَ: «لَوْ نَهَیْنَا بِلَالًا عَنْ هَذَا الَّذِی أَحْدَثَ، وَکَأَنَّهُ نَسِیَهُ فَأَذَّنَ بِهِ النَّاسُ حَتَّى الْیَوْمَ»
نیز از حسن بن مسلم روایت مى کند مردى از طاووس پرسید: از کى گفته شد الصَّلاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ؟ گفت: در زمان پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) گفته نشده بود، ولى بلال پس از وفات پیامبر و در زمان ابوبکر شنید که مردى غیرمؤذن آن را مى گوید از او فرا گرفت و با آن اذان مى گفت، پس از مدتى ابوبکر درگذشت و عمر گفت: کاش بلال را از آنچه پدید آورده نهى مى کردیم و گویا فراموش کرد و مردم با آن اذان گفتند تا به امروز.
المصنف،ج1 ص474،المؤلف: أبو بکر عبد الرزاق بن همام بن نافع الحمیری الیمانی الصنعانی (المتوفى: 211هـ)،المحقق: حبیب الرحمن الأعظمی،الناشر: المجلس العلمی- الهند،یطلب من: المکتب ،لإسلامی - بیروت،الطبعة: الثانیة، 1403،عدد الأجزاء: 11.
کنز العمال. فی سنن الأقوال والأفعال ج8 ص357 المؤلف: علاء الدین علی بن حسام الدین ابن قاضی خان القادری الشاذلی الهندی البرهانفوری ثم المدنی فالمکی الشهیر بالمتقی الهندی (المتوفى: 975هـ)، المحقق: بکری حیانی - صفوة السقا، الناشر: مؤسسة الرسالة، الطبعة: الطبعة الخامسة، 1401هـ/1981م
کنز العمال. فی سنن الأقوال والأفعال ج8 ص357 المؤلف: علاء الدین علی بن حسام الدین ابن قاضی خان القادری الشاذلی الهندی البرهانفوری ثم المدنی فالمکی الشهیر بالمتقی الهندی (المتوفى: 975هـ)، المحقق: بکری حیانی - صفوة السقا، الناشر: مؤسسة الرسالة، الطبعة: الطبعة الخامسة، 1401هـ/1981م
«الصَّلَاةُ خَیْرٌ مِنْ النَّوْمِ» در زمان پیامبر در اذان نبوده است
ابن حزم در کتاب المحلی خود می گوید:
وَقَالَ الْحَسَنُ بْنُ حَیٍّ: یُقَالُ فِی الْعَتَمَةِ " الصَّلَاةُ خَیْرٌ مِنْ النَّوْمِ، الصَّلَاةُ خَیْرٌ مِنْ النَّوْمِ " وَلَا نَقُولُ بِهَذَا أَیْضًا؛ لِأَنَّهُ لَمْ یَأْتِ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ - صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ -.
الصَّلَاةُ خَیْرٌ مِنْ النَّوْمِ ؛ ما آن را قبول نداریم ؛ زیرا از رسول خدا نیامده است .
المحلى بالآثار ج2 ص194 المؤلف: أبو محمد علی بن أحمد بن سعید بن حزم الأندلسی القرطبی الظاهری (المتوفى: 456هـ)ف الناشر: دار الفکر - بیروت، الطبعة: بدون طبعة وبدون تاریخ، عدد الأجزاء: 12 .
الصَّلَاةُ خَیْرٌ مِنْ النَّوْمِ ؛ ما آن را قبول نداریم ؛ زیرا از رسول خدا نیامده است .
المحلى بالآثار ج2 ص194 المؤلف: أبو محمد علی بن أحمد بن سعید بن حزم الأندلسی القرطبی الظاهری (المتوفى: 456هـ)ف الناشر: دار الفکر - بیروت، الطبعة: بدون طبعة وبدون تاریخ، عدد الأجزاء: 12 .
اذان در «صحیح مسلم» بدون «الصَّلاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ» آمده است.
در صحیح مسلم که از معتبرترین کتاب در نزد اهل سنت است در روایات اذان این جمله ( الصَّلاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ ) را نقل نکرده است.
حَدَّثَنِی أَبُو غَسَّانَ الْمِسْمَعِیُّ مَالِکُ بْنُ عَبْدِ الْوَاحِدِ، وَإِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِیمَ، قَالَ أَبُو غَسَّانَ: حَدَّثَنَا مُعَاذٌ، وَقَالَ إِسْحَاقُ: أَخْبَرَنَا مُعَاذُ بْنُ هِشَامٍ، صَاحِبِ الدَّسْتُوَائِیِّ، وَحَدَّثَنِی أَبِی، عَنْ عَامِرٍ الْأَحْوَلِ، عَنْ مَکْحُولٍ، عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ مُحَیْرِیزٍ، عَنْ أَبِی مَحْذُورَةَ، أَنَّ نَبِیَّ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ عَلَّمَهُ هَذَا الْأَذَانَ: «اللهُ أَکْبَرُ اللهُ أَکْبَرُ، أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ»، ثُمَّ یَعُودُ فَیَقُولُ: «أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ، حَیَّ عَلَى الصَّلَاةِ مَرَّتَیْنِ، حَیَّ عَلَى الْفَلَاحِ مَرَّتَیْنِ» زَادَ إِسْحَاقُ: «اللهُ أَکْبَرُ اللهُ أَکْبَرُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ»
به پیامبر اکرم صلى الله علیه وآله وسلم این اذان یاد داده شد: «اللهُ أَکْبَرُ اللهُ أَکْبَرُ، أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ»، ثُمَّ یَعُودُ فَیَقُولُ: «أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللهِ و دوبار می‌گوید: حَیَّ عَلَى الصَّلَاةِ و دو بار هم می‌گوید: حَیَّ عَلَى الْفَلَاحِ و اسحاق نیز اللهُ أَکْبَرُ اللهُ أَکْبَرُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ را به اذان اضافه کرد.
صحیح مسلم ج1 ص287 المؤلف: مسلم بن الحجاج أبو الحسن القشیری النیسابوری (المتوفى: 261هـ)، المحقق: محمد فؤاد عبد الباقی، الناشر: دار إحیاء التراث العربی - بیروت، عدد الأجزاء: 5 .
اعتراف امام شوکانی بدعت بودن «الصَّلاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ»
شوکانى درباره الصلاة خیر من النوم نقل مى کند :
أَنَّ التَّثْوِیبَ بِدْعَةٌ، قَالَ فِی الْبَحْرِ: أَحْدَثَهُ عُمَرُ، فَقَالَ ابْنُهُ: هَذِهِ بِدْعَةٌ وَعَنْ عَلِیٍّ - عَلَیْهِ السَّلَامُ - حِینَ سَمِعَهُ: لَا تَزِیدُوا فِی الْأَذَانِ مَا لَیْسَ مِنْهُ ثُمَّ قَالَ بَعْدَ أَنْ ذَکَرَ حَدِیثَ أَبِی مَحْذُورَةَ وَبِلَالٍ قُلْنَا: لَوْ کَانَ لَمَا أَنْکَرَهُ عَلِیٌّ وَابْنُ عُمَرَ وَطَاوُسٌ سَلَّمْنَا فَأَمَرْنَا بِهِ إشْعَارًا فِی حَالٍ لَا شَرْعًا جَمْعًا بَیْنَ الْآثَارِ
تثویب (الصَّلاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ) بدعتی بود که در کتاب البحر الزخار گفته است آن را عمر ایجاد نمود و از علی علیه السلام روایت شده است که وقتی او شنید که این جمله را در اذان اضافه می‌کنند فرمود: این جمله را به اذان نیافزایید که از اذان نیست. سپس بعد از بیان روایت ابو محذوره و بلال گفت: اگر چنین چیزی در اذان وجود می‌داشت علی علیه السلام و فرزند عمر و طاووس یمانی آن را انکار نمی‌کرد. بر فرض هم که می‌بود برای خبر دادن و آگاه نمودن مردم بود نه به عنوان مطلبی شرعی و جمعی بین آثار.
نیل الأوطار ج2 ص46 المؤلف: محمد بن علی بن محمد بن عبد الله الشوکانی الیمنی (المتوفى: 1250هـ)، تحقیق: عصام الدین الصبابطی، الناشر: دار الحدیث، مصر، الطبعة: الأولى، 1413هـ - 1993م، عدد الأجزاء: 8 .
منظور از «تثویب» که در بالا آمده است همان «الصَّلاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ» است.
اعتراف ابوحنیفه به بدعت بودن «الصلاة خیر من النوم»
ما روى عن ابى حنیفة کما فی جامع المسانید عنه عن حماد عن ابراهیم قال : سألته عن التثویب ؟ فقال : هو مما أحدثه الناس وهو حسن ، مما أحدثوه . وذکر أن تثویبهم کان حین یفرغ المؤذن من اذانه : إن الصلاة خیر من النوم - مرتین - قال : اخرجه الامام محمد بن الحسن ( الشیبانى ) فی الاثار فرواه عن أبى حنیفة ثم قال محمد : وهو قول ابى حنیفة - رضى الله عنه - وبه نأخذ .
از ابوحنیفه روایت شده، از حماد، از ابراهیم، گوید از او درباره الصَّلاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ پرسیدم، گفت: از چیزهایى است که مردم پدید آورده اند و خوب است و گفته که وقتى مؤذن از اذان فارغ مى شود آن را دو بار بگوید. امام شیبانى هم آن را از ابوحنیفه روایت کرده و گفته که این نظر ابوحنیفه است و به آن عمل مى کنیم.
جامع المسانید الامام الاعظم ، ج 1 ، ص 296 ، محمد بن محمود بن محمد الخوارزمی طبعه الاول دائرالمعارف فی الهند .
جامع المسانید الامام الاعظم ، ج 1 ، ص 296 ، محمد بن محمود بن محمد الخوارزمی طبعه الاول دائرالمعارف فی الهند .
منظور از «تثویب» که در بالا آمده است همان «الصَّلاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ» است.
این روایت دلالت مى کند که گفتن آن در زمان پیامبر(صلى الله علیه وآله) یا عصر خلفا پس از فراغت از اذان بوده نه جزء آن، و مؤذن از پیش خود آن را مى گفته تا مردم را از خواب بیدار کند و بعد در خود اذان گنجانده شده است.
عتراف ابن قدامه به بدعت بودن «الصلاة خیر من النوم»
ابن‌قدامه مقدسی از اسحاق نقل می‌کند که:
فَقَالَ إِسْحَاقُ: هَذَا شَیْءٌ أَحْدَثَهُ النَّاسُ. وَقَالَ أَبُو عِیسَى: هَذَا التَّثْوِیبُ الَّذِی کَرِهَهُ أَهْلُ الْعِلْمِ. وَهُوَ الَّذِی خَرَجَ مِنْهُ ابْنُ عُمَرَ مِنْ الْمَسْجِدِ لَمَّا سَمِعَهُ.
المغنی فی فقه الإمام أحمد بن حنبل الشیبانی، ج 1، ص 245، اسم المؤلف: عبد الله بن أحمد بن قدامة المقدسی أبو محمد، الوفاة: 620 ، دار النشر: دار الفکر - بیروت - 1405، الطبعة: الأولى.
اسحاق گفت: این بدعتی بود که مردم آن را ایجاد نمودند و ابو عیسی گفت: اهل علم از تثویب (الصَّلاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ) تنفر دارند. و این همان چیزی است که به خاطر آن ابن عمر از مسجد خارج شد تا آن را نشنود.
المغنی فی فقه الإمام أحمد بن حنبل الشیبانی، ج 1، ص 245، اسم المؤلف: عبد الله بن أحمد بن قدامة المقدسی أبو محمد، الوفاة: 620 ، دار النشر: دار الفکر - بیروت - 1405، الطبعة: الأولى.
اسحاق گفت: این بدعتی بود که مردم آن را ایجاد نمودند و ابو عیسی گفت: اهل علم از تثویب (الصَّلاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ) تنفر دارند. و این همان چیزی است که به خاطر آن ابن عمر از مسجد خارج شد تا آن را نشنود.
منظور از «تثویب» که در بالا آمده است همان «الصَّلاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ» است.
اعتراف «ابن عمر» به بدعت بودن «الصلاة خیر من النوم»
عَبْدُ الرَّزَّاقِ، عَنِ ابْنِ عُیَیْنَةَ، عَنْ لَیْثٍ، عَنْ مُجَاهِدٍ قَالَ: کُنْتُ مَعَ ابْنِ عُمَرَ فَسَمِعَ رَجُلًا یُثَوِّبُ فِی الْمَسْجِدِ، فَقَالَ: «اخْرُجْ بِنَا مِنْ عِنْدِ هَذَا الْمُبْتَدِعِ»
ابن عمر شنید که کسی الصَّلاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ می گوید پس گفت ما را از نزد این بدعت گذار بیرون ببر.
المصنف ج1 ص475،المؤلف: أبو بکر عبد الرزاق بن همام بن نافع الحمیری الیمانی الصنعانی (المتوفى: 211هـ)،المحقق: حبیب الرحمن الأعظمی،الناشر: المجلس العلمی- الهند،یطلب من: المکتب الإسلامی - بیروت،الطبعة: الثانیة، 1403،عدد الأجزاء: 11،
الاعتصام ج2 ص556 المؤلف: إبراهیم بن موسى بن محمد اللخمی الغرناطی الشهیر بالشاطبی (المتوفى: 790هـ)، تحقیق: سلیم بن عید الهلالی، الناشر: دار ابن عفان، السعودیة، الطبعة: الأولى، 1412هـ - 1992م، عدد الأجزاء: 2 (فی ترقیم مسلسل واحد)
کنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، ج 8، ص 167، اسم المؤلف: علاء الدین علی المتقی بن حسام الدین الهندی الوفاة: 975هـ ، دار النشر: دار الکتب العلمیة - بیروت - 1419هـ-1998م، الطبعة: الأولى، تحقیق: محمود عمر الدمیاطی.
الاعتصام ج2 ص556 المؤلف: إبراهیم بن موسى بن محمد اللخمی الغرناطی الشهیر بالشاطبی (المتوفى: 790هـ)، تحقیق: سلیم بن عید الهلالی، الناشر: دار ابن عفان، السعودیة، الطبعة: الأولى، 1412هـ - 1992م، عدد الأجزاء: 2 (فی ترقیم مسلسل واحد)
کنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، ج 8، ص 167، اسم المؤلف: علاء الدین علی المتقی بن حسام الدین الهندی الوفاة: 975هـ ، دار النشر: دار الکتب العلمیة - بیروت - 1419هـ-1998م، الطبعة: الأولى، تحقیق: محمود عمر الدمیاطی.
منظور از «تثویب» که در بالا آمده است همان «الصَّلاةُ خَیْرٌ مِنَ النَّوْمِ» است.
نتیجه :
اهل سنت در واقع «اهل سنت عمر» هستند نه «اهل سنت پیامبر (ص)»
فــیـــلــم
بدعت عمر بن خطاب و اضافه کردن «الصلاة خیر من النوم» به اذان صبح
(اثبات از کتب اهل سنت)
برای پخش آنلاین روی فیلم کلیک کنین.
برای دانلود ایــــــنــــــــجــــــا کلیک کنین.